Adam gaty az bolsa, Arktikanyň plastik zona öwrüler öýdüp bilerdi, ýöne täze gözleg hakykatdan gaty uzak däldigini görkezýär.Demirgazyk buz ummanyny öwrenýän gözlegçiler hemme ýerde plastik galyndylary tapýarlar.“Nýu-Yorkork Taýms” gazetinden Tatýana Şlossbergiň pikiriçe, Arktika suwlary okean akymlary bilen ýüzýän plastmassa zyňylýan ýere meňzeýär.
Plastik 2013-nji ýylda halkara gözlegçiler topary tarapyndan Tara gözleg gämisinde bäş aýlyk syýahat wagtynda tapyldy.Theolda plastmassa hapalanmagyna gözegçilik etmek üçin deňiz suwunyň nusgalaryny aldylar.Plastmassanyň konsentrasiýasy umuman pes bolsa-da, Grenlandiýanyň belli bir ýerinde we Barents deňziniň demirgazygynda, konsentrasiýalary adatdan daşary ýokarydy.Netijelerini “Science Advances” inurnalynda çap etdiler.
Plastmassa, aşaky Atlantik ummanyndan polýuslara tarap akýan okeanyň “konweýer kemeri” termohalin gyrasy boýunça poleward hereket edýän ýaly.Ispaniýanyň Kadiz uniwersitetiniň gözlegçisi, gözleg ýazyjysy Andres Kozar Cabañas metbugat üçin beren beýanatynda "Grenlandiýa we Barents deňzi bu polýar turbageçirijide öldi" -diýdi.
Gözlegçiler sebitdäki plastmassanyň umumy mukdarynyň her inedördül kilometre ýüzlerçe müň ownuk böleklerden ybarat ýüzlerçe tonna bolandygyny çaklaýarlar.Gözlegçileriň pikiriçe, bu masştab hasam uly bolup biler, sebäbi sebitdäki deňiz düýbünde plastmassa toplanan bolmagy mümkin.
Gözlegiň awtorlary Erik van Sebille “The Verge” gazetinde Reýçel van Sebilä şeýle diýdi: “Arktikanyň köp bölegi gowy bolsa-da, Bullseý bar, gaty hapa suwlar bilen bu nokat bar.”
Plastmassanyň göni Barents deňzine (Skandinawiýa bilen Russiýanyň arasyndaky buzly suw howdany) zyňylmagy ähtimal bolmasa-da, tapylan plastmassanyň ýagdaýy onuň birnäçe wagt bäri ummanda bolandygyny görkezýär.
"Ilki bilen dýuým ýa-da aýak ululygyndaky plastmassanyň bölekleri gün şöhlesine düşende döwülýär, soň bolsa kiçi we kiçi bölejiklere bölünýär we netijede mikroplastik diýilýän millimetr ölçegli plastmassa bölejigini emele getirýär.""Karlos Duarte", "Waşington Post" gazetiniň egindeş ýazyjysy Kris Muneý aýtdy.“Bu proses birnäçe ýyldan onýyllyklara çenli dowam edýär.Şonuň üçin görýän materialymyzyň görnüşi, onlarça ýyl mundan ozal okeana girendigini görkezýär. ”
Şlossbergiň pikiriçe, her ýyl okeanlara 8 million tonna plastmassa girýär we häzirki wagtda dünýäniň suwlarynda takmynan 110 million tonna plastmassa ýygnanýar.Arktikanyň suwlaryndaky plastik galyndylar umumy mukdaryň bir göteriminden az bolsa-da, Duarte Muni Arktikada plastik galyndylaryň ýygnanmagynyň ýaňy başlandygyny aýtdy.ABŞ-nyň gündogaryndan we Europeewropadan onlarça ýyllyk plastmassa henizem ýolda we ahyrynda Arktikada tamamlanar.
Gözlegçiler dünýä okeanlarynda mikroplastikanyň ýygnanýan birnäçe subtropiki gyryny kesgitlediler.Indi aladalandyrýan zat, Arktikanyň bu sanawa goşulmagy.Gözlegiň awtorlary Mariýa-Luise Pedrotti metbugat üçin beren beýanatynda "Bu sebit ölmän gutardy, ummanyň akymlary galyndylary galdyrýar" -diýdi."Localerli ösümlik we haýwanat dünýäsine abanýan howplara doly düşünmän Earther ýüzünde ýene bir poligonyň emele gelmegine şaýat bolup bileris".
Häzirki wagtda ummanyň galyndylaryny plastmassadan arassalamak baradaky käbir pikirler, esasanam Okeany arassalamak taslamasy öwrenilse-de, gözlegçiler press-relizde iň oňat çözgüt plastmassanyň ýüze çykmagynyň öňüni almak üçin has köp işlemek diýen netijä geldiler. ilki bilen.Okeanda.
Jeýson Daleý, Wiskonsin ştatynda ýaşaýan Madison, tebigy taryh, ylym, syýahat we daşky gurşaw boýunça ýöriteleşen ýazyjy.Eseri “Discover”, “Meşhur ylym”, “Daşarda”, “Erkekler Journalurnaly” we beýleki magazinesurnallarda çap edildi.
© 2023 Smithsonian Magazineurnalynyň Gizlinlik Beýannamasy Kukiler Syýasatynyň Ulanyş şertleri Mahabat Gizlinlik gutapjyk sazlamalaryna üns beriň